90′lı yılların sonuna doğru örgün eğitime destek olması açısından birçok kurum ve kuruluş tarafından dikkat çekmeye başlayan uzaktan eğitim’in temelleri 1974 yılında Türkiye’de “Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi” kurularak atılmıştır.
Bu girişim, yerini daha sonra Yaygın Yüksek Öğretim Kurumu’na bırakmıştır; ancak bu girişim de başarılı olamamıştır. 1983 yılında yürürlüğe giren 2547 sayılı Yüksek Öğretim Yasası ile Anadolu Üniversitesi bünyesinde bir Açık Öğretim Fakültesi açılmıştır. Gelişen teknoloji ve imkanlar neticesinde uzaktan eğitim yaygınlaşarak bir çok alanda maliyet ve zaman faktörünün ön planda tutulmasından ötürü 90’lı yılların sonlarında kısa zamanda gelişmeler göstermiştir.
İnternet olanaklarının gelişmesiyle birlikte ilk olarak asenkron (farklı zamanlı) uygulamaların geliştirilmesiyle başlayan bu süreç, senkron (eş zamanlı) yazılımların ortaya çıkmasıyla devam etmiştir. Sanal sınıf kavramının eğitimde kısa zamanda yer edinmesi nedeniyle, geliştirilen uygulamalar sayesinde hızlı işleyen bir süreç sonunda artık örgün eğitimin yerini almaya başlamıştır.
Uzaktan eğitimin ön planda tutulmasını sağlayan temel faktörler, başta sosyal ve ekonomik nedenler olmakla birlikte, artık örgün eğitimde olduğu gibi kullanılabilen aynı metotların geliştirilen uygulamalarda yerini almasıdır.
Anlatım Metodu:
Uzaktan eğitimde anlatım metodu olarak materyallerin internet ortamına uygun hale getirilmesi ve uygulamaya yüklenmesiyle hizmet sunulmaktadır. Örgün eğitimde ise eğitimci tarafından planlanan zaman çerçevesinde anlatım yoluyla hizmet verilir. Uzaktan eğitim bu metot ile birçok noktada maliyet açısından tasarrufu kurum ve kuruluşlara sunmaktadır.
Eğitim materyalleri uzaktan eğitimde güncelleme yapılana kadar bir kez hazırlanmakta ve binlerce kullanıcıya sorunsuz şekilde sunulmaktadır.
Tartışma Metodu:
Tartışma metodu olarak asenkron eğitimde kullanılan forumların yerini, senkron eğitimde birebir sesli ve görüntülü görüşme olanaklarını sağlayan uygulamalar alarak eğitimciye sorusunu anında sorma imkanı sağlamaktadır. Bu sayede örgün eğitimden uzaktan eğitime geçiş aşamasındaki en köklü sorun ortadan kalkmıştır.
İnceleme Metodu:
Eğitim için gerekli görülen materyallerin geliştirilen uygulamalarla kullanılacak yazılıma entegre edilmesiyle birlikte internet ortamında kendinizi rahat hissettiğiniz zamanlarda dersinizi alabilir, örnekleri inceleyebilirsiniz. Anlatım metodunda olduğu gibi materyaller değişene kadar bir kez hazırlanır ve gerekli görüldüğünde güncellenebilir.
Çözüm Metodu:
Bu metot ile aklınıza takılan soruları eğitimi alan binlerce kişiyle uzaktan eğitim uygulaması vasıtası ile forumlarda tartışma, sesli ve görüntülü ortamda analiz etme ve kayıt altında tutulan olanaklarla defalarca tekrar edebilirsiniz.
Örgün eğitimdeki bütün olanakların uzaktan eğitim uygulamalarıyla da kullanılabilmesi, eğitimde internet kullanımının yaygınlaşmasının önünü kısa zamanda daha da arttıracaktır.
Örgün eğitimle uzaktan eğitim arasında kalan tek fark ise eğitim alan bireylerin kaynaşması ve sosyalleşmesidir, yıllarca örgün eğitim gören ve uzaktan eğitim araştırmaları/çalışmaları yapan bir medya yöneticisi olarak bu konunun sosyal ve ekonomik gelişmelerin önünde duracak kadar güçlü bir tez olduğunu düşünmemekteyim.
Tüm eğitim kurumlarının gelişmelere ayak uydurabilmesi dileğiyle…
Adem ŞENTÜRK
Medya Yöneticisi & Uzaktan Eğitim Danışmanı
